Kistetiketten voor sigaren

Sigaren van kwaliteit worden al generatieslang verpakt is kisten en kistjes. Doorgaans van cederhout omdat die houtsoort de smaak van de sigaar ten goede komt. Om het merk bekend te maken worden sigarenkisten van een ingebrand teken voorzien. Wat later wordt het gewoonte de kisten op te sieren met een kleurig merketiket waarbij ook de randen worden afgeplakt. Onder het deksel wordt een tweede reclamevel aangebracht, het kistetiket. Dat binnenvel wordt het prestige van de sigarenfabrikant. Het is altijd een prachtig stukje ontwerpkunst gedrukt in litho in meerkleuren. Veelal met blinddruk en zelfs met bladgoud gehoogd.

Inmiddels bestaat de cultuur van het kistetiket al meer dan anderhalve eeuw en is er een wijde variatie aan ontwerpen ontstaan. Naast etiketten die in Cuba en de Dominicaanse Republiek tot stand komen met hun lokale smaak, zijn er Europese ontwerpen. Die moeten aansluiten bij de belevingswereld van de sigarenroker in onze streken en zo de verkoop stimuleren.

Populair worden portretten van vrouwen in elegante dracht, vaak wat Mediterraans of juist exotisch. Een tikkeltje erotisch mag natuurlijk ook. In Nederland wordt het Oranjehuis een populair thema. Vanaf koning Willem III zijn alle Oranjevorsten wel op zo’n kistetiket afgebeeld, samen met hun partner, hun favoriete paleis of simpelweg een tak met Oranjeappels.

Meer algemeen zijn wapens van steden, ook van de huizen waar de sigaren gemaakt worden. Dergelijke wapens worden onderstreept met gewichtige spreuken in Spaans, Latijn of een andere indrukmakende taal. Sterker op de actualiteit gericht is een etiket opgedragen aan de Maastunnel, op zich een merkwaardig merk maar toen die tunnel opende zeer populair. Later komt de merknaam Schiphol in het vizier.

Bij sommige etiketten is de ontwerplijn te volgen door uniformiteit in kleurgebruik of juist een bepaalde stijl van werken. Ook de drukker geeft soms richting aan een bepaalde uitstraling. Veel drukwerk is geleverd door Helmut Schött in Reidt in het Duitse Noordrijn-Westfalen. Dat bedrijf had bijna een monopolie in de productie van kistetiketten in deze uiterst lastige techniek. Zij verkopen zelfs etiketten zonder merk, waar de kleine sigarenmaker met een stempel zijn eigen naam of persoonlijke tekst aan toe kon voegen.